1. Khoa học dự báo là gì ?
Trong bất kỳ hoạt động nào của xã hội, tính thiết yếu của vai trò dự báo luôn mang đến giá trị cao, kịp thời và là một lĩnh vực khoa học cần sự nghiên cứu sâu rộng để nhân bản tính ứng dụng phổ cập vào đời sống cộng đồng xã hội. Bởi vì trong quá trình hoạt động của xã hội về kinh tế, chính trị, quân sự, thời tiết môi trường cũng như trong lĩnh vực hoạt động sản xuất, kinh doanh, các nhà quản trị thường phải đưa ra các quyết định liên quan đến những sự việc sẽ xảy ra trong tương lai. Để cho các quyết định này có độ tin cậy và đạt hiệu quả cao, cần thiết phải tiến hành công tác dự báo. Điều này sẽ càng quan trọng hơn đối với một nền kinh tế thị trường, mang tính chất cạnh tranh cao. Dự báo là một lĩnh vực khoa học và là phương pháp tiên đoán có hệ thống cho những sự việc sẽ xảy ra trong tương lai.
Tính khoa học của dự báo thể hiện ở chỗ khi tiến hành dự báo ta căn cứ trên các số liệu phản ánh tình hình thực tế ở hiện tại, quá khứ, căn cứ vào xu thế phát triển của tình hình, dựa vào các mô hình hệ thống toán học cũng như các phương pháp thuật toán để dự đoán tình hình cơ bản sẽ xảy ra trong tương lai. Nhưng các dự đoán này thường sai lệch hoặc thay đổi nếu xuất hiệc các tình huống kinh tế, tình huống quản trị không hoàn toàn phù hợp với mô hình dự báo.
Vì vậy, cần kết hợp chặt chẽ giữa các kết quả dự báo với kinh nghiệm và tài năng phán đoán của các chuyên gia, các nhà quản trị mới có thể đạt được các quyết định có độ tin cậy cao hơn. Mặt khác các kỹ thuật dự báo khác nhau thường cho ta các kết quả dự báo có khi khác xa nhau. Chưa có một kỹ thuật nào tổng quát có thể dùng cho mọi trường hợp cần dự báo. Vì vậy đối với một số vấn đề quan trọng và phức tạp, nhất là khi dự báo dài hạn người ta thường dùng một số kỹ thuật dự báo rồi căn cứ vào độ lệch chuẩn để chọn lấy kết quả thích hợp.
Tính tổng hợp của khoa học dự báo thể hiện ở chỗ, thống kê số liệu dựa trên thông tin của quá khứ. Dữ liệu thống kê sẽ cho chúng ta có được biểu đồ tăng giảm, tốt xấu, đúng sai và tổng hợp các dữ liệu thông tin bằng các phường pháp kỹ thuật dự đoán khác nhau để cho ra kết quả chính xác với thông số sai số thấp nhất. Tổng hợp thông tin dữ liệu cũng cho ra được hệ thống thống kê hàm chứa những thông tin sự kiện có thể xảy ra trong tương lai.
Tính thiết yếu của khoa học dự báo thể hiện ở chỗ, đối với bất kỳ lĩnh vực nào trên thế giới đều có giá trị và tác dụng lớn. Từ việc dự báo sự kiện có thể xảy ra trong lĩnh vực chính trị, quân sự, kinh tế, xã hội, nhân vật ảnh hưởng hay dự báo những sự kiện liên quan đến thiên tai, địa họa, con người. Từ đó, cho thấy tính thiết yếu của khoa học dự báo mang đến cho nhân loại tính ứng dụng rất cao.
2. Các phương pháp khoa học kỹ thuật dự báo.
2.1 Căn cứ vào thời gian dự báo:
- Dự báo ngắn hạn: Thời gian dự báo thường không quá 3 tháng.
- Dự báo trung hạn: Thời gian dự báo thường từ 3 tháng đến 3 năm.
- Dự báo dài hạn: Thời đoạn dự báo từ 3 năm trở lên.
2.2. Căn cứ vào nội dung công việc cần dự báo:
Dự báo kinh tế:
Dự báo kinh tế cho các cơ quan nghiên cứu, cơ quan dịch vụ thông tin, các bộ phận tư vấn kinh tế nhà nước thực hiện. Những chỉ tiêu này có giá trị lớn trong việc hỗ trợ, tạo tiền đề cho công tác dự báo trung hạn, dài hạn của các doanh nghiệp.
Dự báo tình hình quân sự:
Dự báo này đề cập đến mức độ ảnh hưởng lớn nhỏ, dài ngắn về tình hình quân sự trong và ngoài nước trong tương lai. Loại dự báo này rất quan trọng đối với một quốc gia, trong đó đòi hỏi các chuyên gia phải có trình độ kiến thức cao.
Dự báo xã hội:
Thực chất của dự báo là tiên đoán về tình hình phát triển chung của xã hội về các mặt tích cực và tiêu cực. Ngoài ra, dự báo nhằm đưa ra các dấu hiệu có thể xảy ra về các mặt như: Kinh tế, dịch bệnh, thiên tai, địa họa. Để từ đó có những bước kế hoạch phòng tránh và chuẩn bị cho tốt, tránh thiệt hại về người và của.
3. Các lĩnh vực dự báo mang tính thiết yếu.
- Dự báo thời tiết:
Dự báo thời tiết có tính ứng dụng rất cao trong hoạt động xã hội và lao động sản xuất trên đất liền cũng như ứng dụng vào hoạt động đánh bắt hải sản, vận tải trên biển. Dự báo thời tiết có thể cho con người có được những dự trù kế hoạch tốt hơn trong đời sống sinh hoạt cũng như kế hoạch trong sản xuất.
3.2 Dự báo kinh tế thị trường:
- Kinh tế thị trường bao gồm các hoạt động trong lĩnh vực tài chính, vàng, bất động sản, tiền tệ, hàng hóa, cung ứng dịch vụ và sản xuất. Đây cũng là một trong lĩnh vực chủ đạo thúc đẩy sự tăng trưởng của một Quốc gia, bởi vậy việc ứng dụng khoa học kỹ thuật dự báo sẽ mang lại tác dụng rất lớn.
3.3 Dự báo những hiện tượng, sự kiện, nhân vật:
- Hiện tượng tự nhiên như Thiên tai, địa tai, nhân họa mang đến tác động xấu cho con người thường ảnh hưởng đến mọi mặt trong đời sống cũng như nền kinh tế xã hội. Ngoài ra có thể ảnh hưởng đến tình hình đất nước, tác động nặng nề đến cá nhân. Những dự báo được ứng dụng bởi các phương pháp kỹ thuật có hệ thống khoa học và được xây dựng trên nền tảng lý luận thực tiễn trải qua sự nghiên cứu, thống kê, tổng hợp cũng như đã được nghiệm chứng kết quả sẽ mang lại giá trị lớn lao cho con người.
Vậy những phương pháp kỹ thuật thuật toán nào đã được ứng dụng:
- Thái ất, Thiên văn, Thiên tượng: Người xưa quan sát bầu trời, chiêm nghiệm tích lũy hiện tượng thiên văn, thời tiết và tổng hợp các thông tin dữ liệu về dự báo thời tiết mưa nắng bốn mùa, thiên tai có thể xảy
- Kỳ môn, Phong thủy, Địa lý: Người xưa quan sát địa hình, địa thế, chiêm nghiệm và tích lũy, tổng hợp hình thế, cách cục cũng như cho ra các dữ liệu về dự báo về địa họa, sự kiện xảy ra theo phận dã, vùng miền.
- Dịch lý, tướng mệnh, nhân mệnh học: Người xưa đã nghiên cứu về quy luật của vũ trũ, quy luật của thế giới quan, quy luật của tự nhiên, quy luật bốn mùa từ đó tổng hợp tích lũy, nghiệm chứng tổng kết ra dữ liệu phục vụ cho việc dự báo đến con người, từ những việc cát hung, họa phúc hay những sự kiện có thể xảy ra trong xã hội cộng đồng.
- Người xưa tổng hợp các dữ kiện trong quá khứ, sự kiện của hiện tại và dự báo sự việc trong tương lai bằng các phương pháp mà ngay nay chúng ta cần nghiên cứu để có được một hệ thống khoa học, logic và đúng đắn. Chúng ta không thể phủ nhận những giá trị mà người xưa dày công nghiên cứu, tích lũy. Lịch sử nhân loại luôn phát triển về phía trước, nhưng mỗi một nhân vật truyền kỳ đều có trong mình những phương pháp dự báo chính xác.
Khoa dự báo có giá trị nhất:
Lâu nay, khi nói đến khoa lý số, phương thuật, dự trắc, người ta hay nhắc tới “Tử vi”, “Bát tự”, “Tử bình”, “Kỳ môn độn giáp”, “Lục nhâm đại độn”,”Thái ất thần số”, …
Hệ thống lý luận cơ bản được ứng dụng trong Đông y, cũng như dự báo thời tiết đó là “Ngũ vận Lục khí”, thường hay gọi tắt là “Vận Khí học”.
Trong các phương pháp dự trắc cổ đại, “Vận Khí học” được giới học thuật xưa và nay công nhận là phương pháp dự báo có độ chính xác và giá trị thực tiễn cao nhất.
Ngũ vận Lục khí học lấy “Thiên nhân hợp nhất” làm tư tưởng chủ đạo. Nghĩa là công nhận: “Có một số phép tắc chung, có tính phổ quát, chi phối tất cả các biến động trong vũ trụ, từ sự vận hành của thiên thể, biến động của thời tiết khí hậu, cho đến những biến đổi của sinh vật và phi sinh vật“.
Ngay từ khi bắt đầu hình thành, Đông y học đã được xây dựng theo mô thức “Tự nhiên – Sinh học – Xã hội“. Đó không phải là mô thức “Y học sinh học” thuần túy của Tây y trong thuở sơ khai, cũng không phải là mô thức “Sinh học – Tâm lý – Xã hội” của Y học hiện đại ngày nay.
Do được xây dựng trên cơ sở “Thiên nhân hợp nhất”, nên trong mô thức y học của Đông y còn có thêm nhân tố sinh thái.
Đông y luôn nhìn nhận cơ thể con người như một “Hệ thống mở”. Con người là một thành phần trong giới tự nhiên. Con người và thiên nhiên là một thể thống nhất. Mọi hoạt động sinh mệnh của con người đều gắn liền với những biến đổi của môi trường, sinh thái chung quanh.
Sức khỏe là một trạng thái cân bằng động: Cân bằng giữa nhân thể với môi trường bên ngoài và cân bằng giữa các bộ phận bên trong nhân thể. Sự vận động và biến đổi của Ngũ vận và Lục khí có ảnh hưởng rất lớn đối với các hoạt động sinh mệnh và sự hình thành, diễn biến của bệnh tật. Do đó, trong dưỡng sinh phòng bệnh cũng như trong chữa trị bệnh tật, Đông y luôn tuân theo nguyên tắc tổng quát: “Nhân thời, nhân địa, nhân nhân chế nghi” – căn cứ vào điều kiện thời tiết khí hậu trong từng thời điểm (nhân thời), hoàn cảnh địa lý (nhân địa) và đặc điểm cụ thể của từng người (nhân nhân) để lập ra phương án phòng trị thích hợp.
Chính vì Đông y là một khoa “Y học sinh thái”, do đó muốn thành thầy thuốc theo đúng nghĩa thì cần phải “Thượng tri thiên văn, hạ tri địa lý, trung tri nhân sự“.
Vận khí học với Đông y học:
“Vận Khí” là tên gọi tắt của “Ngũ vận” và “Lục khí”.
Theo nghĩa rộng, đó là lý thuyết về mối quan hệ vĩ mô giữa những biến động của vũ trụ với những biến động của vạn vật. “Vạn vật” nói theo ngôn ngữ ngày nay, đó là “hệ sinh thái”, bao gồm toàn bộ sinh vật (thực vật, đông vật, vi sinh vật) và phi sinh vật trong môi trường (ánh sáng mặt trời, ôn độ, nước, không khí, thổ nhưỡng).
Theo nghĩa hẹp, Vận Khí là một bộ môn trong Đông y học chuyên tính toán, dự báo về sự biến đổi của thời tiết khí hậu hàng năm và tác động của những biến đổi đó đối với tổ chức kết cấu, chức năng sinh lý và bệnh lý của con người, để chỉ đạo dưỡng sinh, phòng bệnh và chữa bệnh có hiệu quả nhất.
Vận Khí học là bộ phận không tách rời của Đông y học và từ xưa đến nay luôn được y gia các thời đại coi trọng. Chính như Hải Thượng Lãn Ông đã nhận định: “Không thông Ngũ vận Lục khí thì đọc hết các sách cũng chẳng làm được việc gì“. Còn sách Nội Kinh thì có câu: “Không hiểu Lục khí gia lâm hàng năm, sự thịnh suy của tiết khí, bệnh khí hư thực, không thể coi là lương y“.
“Nếu nói “Hoàng Đế Nội Kinh” là chiếc vương niệm của Đông y, thì Vận Khí học là viên ngọc sáng đính trên vương niệm đó. Có điều, viên ngọc đó chỉ dành cho những người không sợ khó khăn và nguy hiểm, dám dũng cảm vươn tới những đỉnh cao của khoa học. Nói cách khác, Vận Khí học là bộ phận tinh túy, uyên thâm nhất trong Đông y học, song cũng là một lý luận rất bí áo, hết sức khó hiểu“.
Ngay bậc kiệt xuất như Lãn Ông khi nghiên cứu Vận Khí học cũng phải than rằng: “… khi đọc đến quyển Vận Khí, cảm thấy mờ mịt như người đi đêm, chẳng khác nào trăng dưới nước, hoa trong gương, chỉ trông thấy mà không cầm lấy được, … khiến người trong cuộc phải thèm rỏ dãi“.
Sau nhiều năm khổ công nghiên cứu và vài lần “toan cất làm của riêng”, cuối cùng Lãn Ông đã quyết định “tiết lộ thiên cơ” và viết cuốn Vận Khí bí điển để cho môn Vận Khí học “trở thành vật báu chung của trăm họ”.
Ứng dụng lâm sàng:
Trong quá trình chẩn đoán và điều trị trên lâm sàng, ngoài việc sử dụng tư liệu thu được qua chẩn đoán ở từng người bệnh để tiến hành biện chứng luận trị theo “Bát cương” – “Âm Dương, Biểu Lý, Hàn Nhiệt, Hư Thực”, người thầy thuốc Đông y còn chú ý đến thời gian và hoàn cảnh phát bệnh, nghĩa là còn luôn luôn tính đến mối quan hệ thống nhất giữa cơ thể con người với môi trường sinh thái chung quanh.
Dự báo năm Giáp Thìn, 2024 về thời tiết dịch bệnh, thiên tai địa họa cũng như tình hình biển Đông, chiến tranh sẽ xảy ra như thế nào ?
Năm Giáp Thìn, 2024 toán Thái Ất tuế tích: 10,155,941 năm. Niên cục Dương 53.
Nạp Âm: “Thiên Can: Giáp Mộc – Địa Chi: Thìn Thổ”
Ngũ vận – Lục khí: Năm Giáp: Thổ vận thái quá, Thổ là hành của tỳ vị.
Khách vận: Sơ vận: thổ, nhị vận: kim, tam vận: thủy, tứ vận: mộc, chung vận: hỏa.
- Trong Đông Y có nói, như năm Thìn năm Tuất là Thái dương hàn thủy tư thiên, Thái âm thấp thổ tại tuyền, gian khí ở hai bên “Tư thiên” thì Dương minh là Hữu gian, Quyết âm là Tả gian; gian khí ở hai bên tại tuyền thì Thiếu âm là Hữu gian, Thiếu dương là Tả gian.
- Năm Giáp Thìn thuộc: Năm Tuế hội bởi vì Đại vận thuộc Thổ vận, niên chi thuộc Thổ gặp nhau.
- Năm Giáp Thìn thuộc: Năm Đồng thiên phù bời vì niên chi thuộc Dương, Đại vận thuộc Thổ, khí tại Tuyền Thái âm thấp thổ.
- Năm Ất – Canh: Kim vận
- Năm Bính – Tân: Thủy vận
- Năm Đinh – Nhâm: Mộc vận
- Năm Mậu – Quý: Hỏa vận
- Năm năm một vòng.
- 30 năm một kỷ, mỗi kỷ làm chủ vận 6 năm.
- 60 năm một chu, mỗi chu làm chủ vận 12 năm.
Về Kinh Tế Xã Hội: Nhiều biến động xảy ra trong và ngoài nước, cuộc khủng hoảng kinh tế 2020 đến nay vẫn chưa thể hồi phục, nạn thất nghiệp tăng cao, kinh tế trì trệ.
Về Lương Thực Thực Phẩm: Báo động về an ninh lương thực thế giới, nhiều quốc gia giữ nguyên lệnh cấm xuất khẩu lương thực. Giá cả leo thang, xảy ra mất mùa.
Về Dịch Bệnh: Trên thế giới xuất hiện dịch bệnh mới, theo phương vị phận dã tại các Quốc gia ở Phương Bắc vị, Tây Bắc vị, Đông Bắc vị. “Tập trung ở Bắc bán cầu”
Về Thời Tiết: Mưa nhiều, xuất hiện trên diện rộng. Trong năm xảy ra bão lớn, lụt lội diễn ra cả trong và ngoài nước.
Về Thiên Tai – Địa Họa: Xảy ra sóng thần tại phương vị phận dã: Tây Nam, Đông Nam, Đông Bắc. Động đất tại phương vị phận dã: Tây Bắc, Tây, Đông. Núi lửa lớn phun trào tại phương vị phận dã: Nam bán cầu.
Về Tình Hình Biển Đông: Trung Quốc chuẩn bị mọi kế hoạch để thực hiện chiến lược mộng Trung Hoa năm 2025, ép buộc Đài Loan thỏa hiệp trên mọi phương diện. Tuy nhiên, năm 2024 cũng là năm mà có nhiều biến động về Chính Trị không chỉ các nước phương Tây mà kể cả phương Đông. Donald Trump sẽ thắng cử và trở thành Tổng Thống, điều này làm cho kế hoạch của Trung Quốc đối với Đài Loan có phần khó khăn hơn, bởi vì chiến tranh thương mại sẽ lại một lần nữa xảy ra khi Ông Donald Trump lên nắm quyền. Ông Tập Cận Bình gặp ám sát nhiều lần kể từ khi lên làm Tổng Bí Thư, và năm 2024 số lần gặp phải nhiều hơn nhất.
Liên quan đến chiến sự: Sự bành trướng của Trung Quốc với mộng tưởng một vành đai một con đường chung vận mệnh biến các quốc gia Đông Nam Á phải ra quyết định lựa chọn, đồng thời Trung Quốc dựa vào chiến lược cho vay ép trả nợ lãi suất cao để ép buộc các quốc gia ký kết bản hiệp ước cùng chung vận mệnh. Tạo ra diễn biến phức tạp trong nội bộ các quốc gia Đông Nam Á, các cuộc nổi dậy, xung đột sẽ diễn ra nhiều hơn. Nhất là cuối năm 2023, Myanmar với sự can thiệp của Trung Quốc và sắp tới sẽ là Mỹ biến vùng đất này thành Trung tâm của cuộc chiến phân tranh, và từ đó lan rộng ra các quốc gia Châu Á.
Cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraina sẽ kết thúc khi Donald Trump lên nắm quyền, Ukraina sẽ phải đồng ý các điều khoản thua cuộc.
Trung Đông, xảy ra các cuộc xung đột, tình hình mâu thuẫn sắc tộc tôn giao leo thang. Tuy nhiên không kéo dài, do Mỹ chủ động rút khỏi cuộc chiến.
